چرا فرزندم دروغ می‌گوید؟ بهترین رفتار در مقابل دروغ گویی کودکان چیست؛ به کودک احساس شرمندگی ندهید
تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۷۵۱۱۶
همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: دروغگویی در کودکان شایع است و آنها در این سن نمی‌دانند گفتن دروغ کار اشتباهی است. اما معمولاً برای جلب توجه بیشتر والدین اغراق و وقایع را پنهان می‌کنند.
بنابراین پدر و مادرها نباید بچه‌ها را به‌خاطر این کار تنبیه‌کنند، چون در واقع می‌توان آن را موقعیتی برای آموزش کودک دانست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر عسل ناجیان، روان‌شناس بالینی در مورد تفاوت دروغ گویی کودکان با بزرگسالان می‌گوید: «برای همه ما لحظاتی پیش می‌آید که به دلایل مختلف ازجمله ترس از مواجهه با واقعیت، دستیابی به هدف، کسب منفعت و ... واقعیت را به گونه‌ای تحریف می‌کنیم و در واقع دروغ می‌گوییم.
ولی وقتی فرزندانمان چنین کاری می‌کنند می‌ترسیم آنها در آینده دروغگو شوند. باید در نظر داشته باشیم علل دروغ گفتن در دوره‌های سنی مختلف با هم فرق می‌کند. مثلاً کودکان حدود سه چهار سالگی تفاوت زیادی برای دنیای واقعی و خیالی خود قائل نیستند. به همین دلیل اگر چیزی خلاف واقعیت می‌گویند نباید آن را دروغ یا نشانه ضعف شخصیتی‌شان تلقی کرد.
گاهی هم حدود چهار پنج سالگی، فرد دیگری را مسوول اشتباهات خود می‌دانند. مثلاً ممکن است وقتی اتاق را به هم می‌ریزند یا چیزی را خراب می‌کنند بگویند خواهر کوچکشان که فقط چند ماه دارد چنین کاری انجام داده است. بنابراین نمی‌توان نباید این گونه کارهای کودکان را دروغ تلقی کرد.»
دروغ گویی کودکبه گفته دکتر ناجیان، کودکان به تدریج و بعد از پنج سالگی با معنای دروغ گفتن و راستگویی آشنا می‌شوند. به همین خاطر وقتی دروغ می‌گویند حس خوبی ندارند.
البته کودکان تا زیر پنج سال کاملاً متوجه دروغ و راست نمی‌شوند. به همین خاطر نباید نگران دروغ گفتن آنها شویم. اما از شش سالگی به بعد؛ یعنی با ورود به مدرسه، کودک متوجه راست و دروغ خواهد شد.
برای بررسی علل دروغگویی در کودکان موضوعات زیادی می‌توانند دخیل باشند. چون دروغگویی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که یکی از مهم‌ترین آنها هم تخیل است.
به این ترتیب پدر و مادرها باید متوجه تخیلات فرزندان خود شوند و آنها را سرکوب نکنند. چون این کار یکی از مراحل رشد آنها به حساب می‌آید و سرکوب آن هم می‌تواند مانع از پرورش خلاقیت کودکان شود.
تنبیه؛ عامل مهمی برای دروغ گویی کودکدکتر ناجیان می‌گوید یکی از دلایل دروغگویی کودکان تنبیه و تهدیدی است که معمولاً پدر و مادرها یا مربیان آموزشی کودک بر او اعمال می‌کنند. در واقع می‌توان گفت در مقابل بعضی قوانین سخت و خشکی که والدین یا مربیان آموزشی برای کودکان تعیین می‌کنند چاره‌ای جز دروغ برای کودکان باقی نمی‌ماند.
گاهی سخت گیری‌های بیجا و تنبیه والدین هم بچه‌ها را وادار به دروغگویی می‌کند و کودکان برای فرار از واکنش‌های تند و تلخ از سوی والدین متوسل به دروغ می‌شوند. وقتی به کودک احساس شرمندگی می دهید مقاومت او را به نوعی بالا خواهید برد؛ به گونه‌ای که شاید منجر به دروغ گفتن بیشتر او شود.
دروغ گویی برای جلب توجهبه گفته این روان‌شناس کودک بعضی مواقع هم توجه نداشتن کافی به کودکان باعث دروغ گویی آنها می‌شود. در واقع کودک برای جلب توجه اطرافیان به خصوص پدر و مادر، دروغ گفتن را انتخاب می‌کند و اغلب بعضی موضوعات را به صورت اغراق آمیز به قدری بزرگ جلوه می‌دهد تا بتواند توجه لازم را از دیگران دریافت کند.
والدین در برابر چنین رفتارهایی از جانب کودک و به جای متمرکز شدن بر رفتار او باید بیشتر به چگونگی رفتار خودشان توجه داشته باشند، بیشتر برای فرزند خود وقت بگذارند و از او حمایت کنند.
دروغ گویی والدیندکتر ناجیان می‌گوید وقتی خود پدر و مادرها به راحتی دروغ می‌گویند چرا انتظار دارند فرزندانشان دروغ نگویند. هنگامی که کودک شاهد دروغ گفتن پدر و مادرش باشد نمی‌توان از او انتظار داشت هیچ وقت دروغ نگوید.
توجه داشته باشیم کودکان خیلی زود متوجه می‌شوند که ما از دروغ گفتن به عنوان یکی از روش‌های حل مساله استفاده می‌کنیم. بنابراین باید منتظر باشیم آنها هم دیر یا زود همان گونه عمل کنند و از دروغ گویی به عنوان یک راه حل برای رسیدن به خواسته‌هایشان استفاده کنند.
راهکارهایی در مقابل دروغ گویی کودکبه عقیده این روان‌شناس، هنگامی که متوجه دروغ گفتن‌های کودک می‌شویم مهم‌ترین کار آن است که به طور مستقیم راست گویی را به آنها گوشزد نکنیم و نگوییم که چرا دروغ می‌گوید.
همچنین می‌توان از طریق کارهایی مانند گفتن قصه و داستان مشکلات و پیامدهای دورغ گویی را برای بچه‌ها توضیح داد. البته بهتر است خود کودک هم در جریان گفتن داستان قرار بگیرد و نظر او را هم در مورد شخصیت‌های داستان که راست یا دروغ می‌گویند جویا شویم.
پس از آن می‌توانیم به زبان ساده برای کودک توضیح دهیم افرادی که در داستان دروغ گفته‌اند ناچار می‌شوند عواقب کار خود را بپردازند چون کسی نمی‌تواند به آنها اعتماد کند، بنابراین تنها و غمگین خواهند شد.
همچنین گفتن قصه برای بچه‌ها بسیار مؤثر است. البته آموزش غیر مستقیم راست گویی به کودکان نیز می‌تواند مانع از دروغگویی آنها خواهد شد.
در واقع این بسیار مهم است که خود والدین هم دروغ نگویند. ضمن آنکه می‌توان از هر فرصتی مثلاً هنگام تماشای فیلم یا کارتون و خواندن کتاب برای آموزش غیر مستقیم به کودکان استفاده کرد. چون تأثیر بسیار مطلوب‌تری از گفتن جملات دستوری و در نظر گرفتن اجبار و تنبیه برای آنها خواهد داشت.
کد خبر 718825 برچسب‌ها تربیت معلمان کودکان آموزشی والدینمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تربیت معلمان کودکان آموزشی والدین دروغ گویی کودک پدر و مادرها گویی کودکان دروغ گفتن روان شناس بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۷۵۱۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چند ترفند تربیتی کاربردی برای جلوگیری از لجبازی کودک
بچه‌ها به دلایل مختلفی بدرفتاری می‌کنند، اما شایع‌ترین دلیل آن بی حوصلگی و کسل شدن است. آنها متوجه می‌شوند که رفتارشان تأثیرگذار است، بخصوص اگر بتوانند با استفاده از آن به چیزی که می‌خواهند برسند. گاهی هم میل به قدرت داشتن، دلیل بدرفتاری‌های آنها است، چرا که این روشی است برای کودک تا بتواند تلاش کند و قدرت کنترل خود را اثبات کند. به همین دلیل مهم است که نحوه‌ی صحیح مدیریت این رفتار‌ها را بلد باشید.
به گزارش روزیاتو، راهکارهایی که در ادامه از آنها صحبت خواهیم زندگی شما به عنوان پدر و مادر را ساده‌تر خواهند کرد.
۱- با آرامش و خونسردی بیشتری با او برخورد کنیدبچهها اغلب از رفتار والدین خود تقلید می‌کنند، بنابراین باید با آموزش حفظ آرامش و خونسردی به فرزندتان، به رفتار او شکل دهید. اگر زمانی که شروع به جیغ و داد می‌کند، شما هم سرش فریاد بکشید، این رفتار برای عادی و طبیعی خواهد شد. بنابراین، به جای این کار، به او روش دیگری برای مدیریت احساساتش نشان دهید.
۲- به او حق انتخاب دهید تا بتوانید تصمیم بگیرد که دوست دارد چه کاری انجام دهدحق انتخاب دادن به کودک کمک می‌کند نیاز به قدرت داشتن و کنترل داشتن روی امور خود در او ارضا شود؛ بنابراین مثلاً اگر باید هم اسباب بازی هایش را جمع می‌کرد و هم دندان هایش را مسواک می‌زد، از او بپرسید که دوست دارد اول کدام را انجام دهد.
۳- همیشه تنقلات همراه خود داشته باشیدبدرفتاری کودک بسیاری از اوقات ناشی از گرسنگی او است، بنابراین اگر قرار بود با کودک تان بیرون بروید، با همراه داشتن تنقلات می‌توانید جلوی جیغ و داد کردنش را بگیرید و او را خوش خلق نگه دارید.
۴- او را از پیامدهای منفی احتمالی کارهایش آگاه کنید«چون من می‌گویم!» پاسخ خوبی به کودکی نیست که می‌خواهد بداند چرا نباید کاری را انجام دهد. همیشه سعی کنید با فرزندتان صحبت کنید و برایش توضیح دهید که اگر بدرفتاری کند چه اتفاقی ممکن است و چرا نباید برخی کار‌ها را انجام دهد. او را از عواقبی که کارهایش ممکن است داشته باشند آگاه کنید تا بتواند یاد بگیرد و در آینده تصمیمات بهتری برای خود بگیرد.
۵- یک برنامه‌ی روزانه برایش تنظیم کنید و بابت عمل به آن به او جایزه دهیدبه فرزندتان کمک کنید که یک برنامه‌ی روزانه‌ی مناسب برای خود داشته باشد، مثلاً ممنوعیت تماشای تلویزیون از یک ساعت مشخص به بعد، کمک به شستن ظرف ها، مسواک زدن و رفتن به رختخواب در ساعتی مشخص؛ و اگر دوست دارید خلاق باشید، می‌توانید برای کل ماه برنامه تنظیم کنید و به فرزندتان بگویید که اگر تمام ماه (یا یک یا ۲ هفته) طبق برنامه عمل کند، می‌تواند به انتخاب خودش جایزه‌ای از شما بگیرد.
۶- تنبیه‌های معقولی برای قانون شکنی هایش تعیین کنیدبرای برخی بدرفتاری‌های کودک تان تنبیه‌های معقولی در نظر بگیرید. مثلاً اگر فرزندتان در برابر خوردن سبزیجات مقاومت کرد، به او اجازه‌ی خوردن تنقلات ندهید. یا اگر نمی‌خواست اسباب بازی هایش را جمع کند، اجازه ندهید بقیه‌ی روز را با آنها بازی کند. این شیوه برای کودکانی مناسب است که انجام برخی کار‌ها برایشان دشوار است. با این حال، از تعیین تنبیه‌های نامعقول خودداری کنید. مثلاً اگر نمی‌خواست غذایش را بخورد، او را مجبور به شستن لباس‌ها نکنید.
۷- حواسش را پرت کنیدبچهها گاهی به این دلیل بدرفتاری می‌کنند که احساس بی حوصلگی یا کسل شدن می‌کنند یا کار بهتری برای انجام دادن سراغ ندارند. به همین دلیل، اگر کاری برایش پیدا کنید، بخصوص چیزی که او سرگرم و درگیر کند، حواسش پرت چیز خوبی خواهد شد و دیگر بدرفتاری نخواهد کرد.
۸- از او درباره‌ی نظرش و و راه حل هایش برای مشکلات بپرسیدوقتی فرزندتان شروع به بدرفتاری می‌کند، از او بپرسید که آیا مشکلی دارد یا آیا چیزی اذیتش می‌کند. اگر مشکلی وجود داشت و کودک تان آن را با شما در میان گذاشت، وقت بگذارید و با او درباره‌ی آن صحبت کنید. از فرزندتان بپرسید که نظر و فکری دارد یا به عقیده‌ی او چظور می‌توان آن مشکل را برطرف کرد. اگر پاسخی نداشت، کمی به او کمک کنید، اما یادتان باشد که باید به او این احساس را دهید که این خود اوست که دارد مشکل را حل می‌کند و شما باید حامی و مشوق او باشید.
۹- احساساتش را بپذیرید و سعی کنید به او کمک کنیدبه جای اینکه به فرزندتان بگویید بچه‌ی بدی شده یا دارد بدرفتاری می‌کند، می‌توانید به او نشان دهید که او و احساسی که دارد را درک می‌کنید. از آنجایی که احساسات نقش مهمی در رفتار کودک دارند، همیشه پذیرای آنها باشید. مثلاً جمله‌ی ساده‌ای مانند این می‌تواند کمک زیادی به فرزندتان کند: «می فهمم که از اینکه امروز نمی‌توانیم برویم پارک ناراحت هستی، اما هوا خوب نیست».
جاده کندوان یک طرفه شد